gekraakt

In 1986 werden de silo’s verlaten door de eigenaren. Korte tijd werd een stukje van de Stenen Silo (de kantoren en het lab, als enige enigszins bewoonbare ruimtes) door anti-kraakorganisaties bezet. Maar volgens de overlevering werd het gebouw, vol met ratten, stoffig en krakend, oncomfortabel gevonden en uiteindelijk niet meer bewoond. Na een jaar leegstand werden in mei 1989 de beide silo’s gekraakt. De Stenen Silo werd bewoond, er werd een (openbare) kroeg en keuken gecreëerd en er werd kunst gemaakt. De Betonnen Silo werd met name gebruikt voor voorstellingen (bovenin het gebouw, zie foto’s hieronder) en (house) feesten in de kelder. De silo’s speelden een belangrijke rol in de Amsterdamse dancescene van die tijd. Oorspronkelijk zouden beide silo’s worden gesloopt en vervangen door nieuwbouw, maar zowel de Stenen- als de Betonnen Silo werden gered toen de Stenen Silo in 1996 tot rijksmonument werd verklaard.

Van beide gekraakte silo’s is enorm veel beeldmateriaal en informatie verzameld door Dave Carr Smith, kunstenaar-fotograaf uit Engeland. Dit is allemaal terug te zien op zijn website via deze link: Dave Carr Smith – Silo’s. Niet alleen staat er veel beeld op zijn website van de gebouwen zelf, hij heeft ook gefotografeerd in de ruimtes die de krakers tot woningen hebben omgevormd. Verder is er veel (Engelstalige) inside informatie te vinden over de gebouwen, de krakers, het gebruik van de gebouwen, tot aan het moment dat de krakers moesten vertrekken om ruimte te maken voor de verbouwing van de panden.

Ook de Betonnen Silo werd bewoond: de toren wel te verstaan. De eigenaren van de Betonnen Silo hadden de toegang hiertoe zoveel mogelijk belemmerd door de trappen weg te slopen. De meeste trappen werden teruggeplaatst door de krakers en weer vastgelast. Toegang naar de toren ging over achtien trappen met in totaal 202 treden…. Iets waar wij, met maar liefst twee liften tot onze beschikking, ons niet eens een voorstelling bij kunnen maken.

Het originele idee was om de beide silo’s te slopen en op de plek waar wij nu wonen hoge woonblokken neer te zetten. Het is te danken aan de krakers, dat dat plan tegen is gehouden en de unieke gebouwen die een stuk historie van de stad laten zien, bewaard zijn gebleven.

De gekraakte silo’s zijn onderdeel geweest van een tentoonstelling en onderzoek in 2018 van Nieuwe Instituut, genaamd Architecture of Appropriation. On Squatting as Spatial Practice.

Architecture of Appropriation richt de blik op hoe krakers zich met behulp van radicale improvisatietechnieken ruimten in de stad toe-eigenen, en daarmee het denken over de eigentijdse stad beïnvloeden. Plekken die beschikbaar zijn – dat wil meestal zeggen als gevolg van speculatie of verwaarlozing leegstaan – worden weer in gebruik genomen. Zo wordt niet alleen het betreffende pand van binnenuit veranderd, maar transformeert als gevolg van nieuwe vormen van gebruik, beheer en toegankelijkheid ook de functie in de buurt. De kraakbeweging heeft dus tactieken ontwikkeld die de stad van binnenuit vernieuwen.